(na przykład rozwód za obopólną zgodą; warunek separacji)
Istnieją trzy rodzaje rozwodów:
- rozwód za obopólną zgodą, obejmujący dwie różne formy: rozwód na podstawie wspólnego powództwa lub rozwód na podstawie powództwa jednego z małżonków za zgodą drugiego z nich;- rozwód wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej;
- rozwód z orzeczeniem winy.
2. Jakie są powody rozwodu?
(na przykład zawinienie; nieodwracalny rozpad małżeństwa, separacja)
- O rozwód na podstawie wspólnego powództwa małżonkowie mogą wnosić w przypadku gdy są zgodni, co do źródła zerwania wspólnoty małżeńskiej i wszystkich jego skutków. W tym przypadku nie są zobowiązani do podawania przyczyny rozwodu i powinni jedynie przedłożyć sędziemu projekt umowy przedstawiający warunki ich ugody.- Rozwód na podstawie powództwa jednego z małżonków i za zgodą drugiego z nich wymaga uznania, przez obydwoje małżonków, faktów czyniących niemożliwym utrzymanie wspólnoty małżeńskiej, a skutki rozwodu, w przeciwieństwie do rozwodu na podstawie wspólnego powództwa, są w tym przypadku ustalane przez sędziego. Rozwód orzeczony w ten sposób pociąga za sobą skutki rozwodu z winy obu stron.
- Rozwód wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej jest uwarunkowany istnieniem, od sześciu lat, faktycznej separacji małżonków lub pogorszeniem władz umysłowych jednego z małżonków na tyle poważnym, że nie istnieje już wspólnota małżeńska, oraz nie będzie ona mogła, zgodnie z najrozsądniejszymi przewidywaniami, być odbudowana w przyszłości.
- O rozwód z orzeczeniem winy może wnosić jedno z małżonków w oparciu o czyny przypisywane drugiemu, w przypadku gdy czyny te stanowią poważne lub powtarzające się naruszenie powinności i obowiązków małżeńskich i czynią niemożliwym utrzymanie wspólnoty małżeńskiej.
3. Jakie skutki prawne rozwód wywiera na:
a) osobiste relacje między małżonkami (na przykład nazwisko)?
- Obowiązek wierności, wspólnoty małżeńskiej i opieki kończy się w momencie gdy postanowienie sądu orzekające o rozwodzie staje się prawomocne, to znaczy nie dopuszcza już możliwości wniesienia odwołania.- Każdy z małżonków uzyskuje prawo do zawarcia nowego związku małżeńskiego z zastrzeżeniem, z zasady, dla kobiety, zachowania terminu 300 dni liczonego od rozwiązania poprzedniego związku małżeńskiego. Termin ten zaczyna biec w dniu postanowienia zezwalającego na osobne zamieszkanie lub zatwierdzającego, w przypadku rozwodu na podstawie wspólnego powództwa, zawartą w związku z tym umowę tymczasową. Termin ten nie ma zastosowania, gdy rozwód jest orzekany wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej.
- W następstwie rozwodu, każde z małżonków traci prawo do używania nazwiska współmałżonka. Zasada ta nie jest jednak stosowana w przypadku, gdy rozwód został orzeczony wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej, na podstawie powództwa męża. W pozostałych przypadkach kobieta może nadal posługiwać się nazwiskiem swojego męża, za zgodą tego ostatniego, lub na podstawie zezwolenia sędziego, jeżeli dowiedzie, że wiąże się z tym szczególny interes jej samej lub dzieci.
b) podział majątku małżonków?
- Rozwód pociąga za sobą rozwiązanie ustawowej wspólnoty dorobku majątkowego małżonków i podział majątku.- Małżonek, z którego wyłącznej winy orzekany jest rozwód, traci darowizny i przywileje małżeńskie przyznane mu przez współmałżonka. Jeśli rozwód jest orzekany na podstawie obopólnej winy małżonków, każdy z nich ma do nich prawo. Jeśli natomiast rozwód jest orzekany na podstawie wspólnego powództwa małżonków, są one utrzymane, z wyłączeniem ich odwołania w umowie zawartej między małżonkami. W przypadku rozwodu orzekanego wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej, małżonek pozwany zachowuje je prawomocnie.
- W przypadku rozwodu na podstawie wspólnego powództwa małżonków, ugoda między małżonkami dotycząca likwidacji ich interesów majątkowych jest warunkiem orzeczenia rozwodu. W pozostałych formach rozwodu małżonkowie mogą dokonać uzgodnień dotyczących tej likwidacji przed orzeczeniem rozwodu, ale nie są do tego zobowiązani. W takiej sytuacji likwidacja następuje po orzeczeniu rozwodu.
c) nieletnie dzieci małżonków (na przykład władza rodzicielska i zobowiązania alimentacyjne?
Rozwód nie wywiera żadnego szczególnego skutku na zasady dotyczące wykonywania władzy rodzicielskiej, która zostaje, z zasady, powierzona obojgu rodzicom. Sędzia może jednak zdecydować o powierzeniu jej wykonywania jednemu z rodziców, jeżeli wymaga tego interes dziecka.
Każde z rodziców ma obowiązek uczestniczenia w utrzymaniu i wykształceniu dziecka. Uczestnictwo to przybiera formę świadczenia alimentacyjnego płaconego przez jedno z rodziców drugiemu, ale może również przybrać formę, w części lub w całości, bezpośredniego pokrycia wydatków na rzecz dziecka. Może ono być także spełnione w formie prawa użytkowania i zamieszkania.
d) obowiązek alimentacyjny względem współmałżonka?
- Rozwód kończy z zasady obowiązek wsparcia, z wyłączeniem przypadku, gdy jest on orzekany wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej. Obowiązek ten zostaje utrzymany na rzecz małżonka, który nie wnosił o rozwód i który może, w każdej chwili, zażądać od swego współmałżonka zapłaty świadczenia alimentacyjnego, którego wysokość będzie podlegać zmianie w zależności od zmian potrzeb i dochodów byłych małżonków.- W pozostałych przypadkach jeden z małżonków może być zobowiązany do zapłaty na rzecz drugiego świadczenia, które zrekompensuje, na ile to możliwe, różnice, jakie zerwanie związku małżeńskiego powoduje w jego warunkach życia.
Wysokość tego świadczenia jest ustalana w zależności od potrzeb małżonka, na rzecz którego jest płacona, oraz dochodów drugiego małżonka, z uwzględnieniem sytuacji w momencie rozwodu oraz jej zmiany w przewidywalnej przyszłości.
Przybiera ona, z zasady, formę kapitału. Kapitał ten może mieć formę kwoty pieniędzy, zrzeczenia się majątku stanowiącego własność, posiadanego w użytkowaniu wieczystym lub w celu użytkowania i zamieszkiwania. W przypadku gdy dłużnik nie jest w stanie spłacić tego kapitału bezzwłocznie, sędzia może zezwolić na jego spłatę w maksymalnym terminie ośmiu lat.
W wyjątkowych przypadkach, sędzia może, ze względu na wiek lub stan zdrowia wierzyciela uniemożliwiający mu zaspokojenie jego potrzeb, ustalić świadczenie kompensacyjne w formie renty dożywotniej.
4. Co w praktyce oznacza pojęcie „separacji” (tzw. séparation de corps)?
Separację ustanawia sąd i kładzie w ten sposób kres niektórym zobowiązaniom wynikającym z małżeństwa, takim jak prowadzenie wspólnoty mieszkaniowej, nie rozwiązuje jednak węzła małżeńskiego. Ponowne zawarcie związku małżeńskiego nie jest więc możliwe.
5. Jakie są powody separacji?Sytuacja i procedura są takie same jak w przypadku rozwodu.
W przypadku powództwa rozwodowego i powództwa o separację, sędzia do którego wpływają oba powództwa orzeka rozwód z winy obojga małżonków.
W przypadku powództwa rozwodowego wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej, wykluczone jest powództwo wzajemne o separację.
6. Jakie są skutki prawne separacji? Czy może ona być przekształcona w rozwód? Czy jest ona warunkiem koniecznym dla orzeczenia rozwodu?- Skutki separacji.
Separacja kładzie kres obowiązkowi prowadzenia wspólnoty domowej, ale obowiązki opieki i wierności wciąż istnieją. Żona ponadto posługuje się ciągle nazwiskiem współmałżonka.
Z punktu widzenia majątkowego, zostaje utrzymany obowiązek wsparcia umożliwiający przyznanie świadczenia alimentacyjnego bez uwzględniania winy. Wydane postanowienie pociąga za sobą natomiast rozwiązanie i likwidację ustawowej wspólnoty dorobku majątkowego małżonków, jak w przypadku rozwodu.
Prawo dziedziczenia zostaje utrzymane, z wyłączeniem małżonka pozostającego w separacji z jego wyłącznej winy.
- Przekształcenie separacji w rozwód
Na wniosek jednego z małżonków, postanowienie o separacji zostaje przekształcone prawomocnie w postanowienie o rozwodzie, jeśli separacja trwała trzy lata. Sędzia orzeka wówczas rozwód i ustala jego skutki.
Jeśli separacja została orzeczona na podstawie wspólnego powództwa, może być ona przekształcona w rozwód jedynie na podstawie nowego wspólnego powództwa.
Separacja nie warunkuje w żadnym wypadku orzeczenia rozwodu.
7. Co w praktyce oznacza pojęcie „unieważnienie małżeństwa”?Skutkiem unieważnienia małżeństwa, które wymaga wydania orzeczenia, jest wsteczne wymazanie wszystkich skutków małżeństwa, tak jak gdyby nigdy nie istniało.
Jest ono przeciwieństwem rozwiązania związku, w szczególności przez rozwód, który pociąga za sobą jedynie skutki przyszłe.
8. Jakie są powody unieważnienia małżeństwa?Podstawy unieważnienia małżeństwa są różne w zależności od tego, czy chodzi o nieważność względną (w przypadku powoływania wady oświadczenia woli lub braku zgody osób, które powinny były zezwolić na małżeństwo), czy nieważność bezwzględną (która zatwierdza brak zachowania jednego z warunków prawa publicznego).
- Nieważność względna
Przypadki nieważności względnej:
- wada oświadczenia woli, którą stanowi pomyłka, co do osoby i przymus,- brak zgody osób, których zgoda była konieczna.
Powództwo może wychodzić jedynie od ściśle określonej grupy osób: małżonka, którego oświadczenie woli było dotknięte wadą, lub, który w momencie zawierania małżeństwa był niezdolny do czynności prawnych, osób, które powinny były wydać zgodę na zawarcie związku.
- Przypadki nieważności bezwzględnej
Istnieje ich sześć: całkowity brak zgody, niedojrzałość płciowa, bigamia, kazirodztwo, brak uprawnień urzędnika stanu cywilnego i potajemny charakter.
Każda osoba posiadająca w tym interes może wnieść powództwo.
Jakie są skutki prawne unieważnienia małżeństwa?Skutki są identyczne bez względu na fakt czy chodzi o nieważność względną czy bezwzględną.
- Skutki małżeństwa, tak osobiste jak majątkowe ulegają zatarciu, ponieważ związek małżeński jest uznawany za nigdy nie istniejący. Na przykład, w przypadku śmierci jednego z małżonków, unieważnienie małżeństwa pozbawia drugiego z nich wszelkich praw spadkowych.Złagodzenie tej zasady jest jednak możliwe, jeśli jeden z małżonków, lub oboje, działali w dobrej wierze w momencie zawierania małżeństwa. W tym przypadku małżeństwo „domniemane” jest nieważne, ale jest ono traktowane jak gdyby było po prostu rozwiązane. W konsekwencji wszystkie skutki cywilno-prawne, osobiste lub majątkowe zaistniałe przed postanowieniem o unieważnieniu, zostają zachowane.
- Dla dzieci, unieważnienie małżeństwa ich rodziców nie ma skutków prawnych i ich sytuacja jest regulowana jak w przypadku rozwodu.10. Czy istnieją alternatywne środki pozasądowe umożliwiające rozwiązanie kwestii związanych z rozwodem bez odwoływania się do sądu?
Orzeczenie określa obowiązkowo rozwód i jego skutki.
Jednakże, jeżeli strony wyrażają na to zgodę, w trakcie postępowania rozwodowego może być zorganizowana mediacja. Działanie to zostaje powierzone osobie fizycznej lub stowarzyszeniu i ma na celu wysłuchanie stron, konfrontację ich stanowisk i pomoc im w znalezieniu rozwiązania dzielącego ich konfliktu.
Strony, które osiągnęły porozumienie w wyniku takiej mediacji mogą przedłożyć sędziemu ugodę do zatwierdzenia.
11. Gdzie należy złożyć powództwo rozwodowe/o separację/o unieważnienie małżeństwa? Jakie formalności należy spełnić i jakie dokumenty powinny być dołączone do powództwa?A) Powództwo rozwodowe
Przybiera ono formę wniosku składanego przez adwokata w kancelarii sądu drugiej instancji.
- Sądem właściwym miejscowo jest:* sąd miejsca zamieszkania rodziny,
* jeżeli małżonkowie mieszkają osobno, sąd miejsca zamieszkania tego z małżonków, z którym mieszkają nieletnie dzieci,
* w pozostałych przypadkach, sąd miejsca zamieszkania małżonka, który nie wystąpił z powództwem,
* w przypadku wspólnego powództwa, sądem właściwym jest, w zależności od wyboru małżonków, sąd miejsca zamieszkania jednego z nich.
- We szystkich rodzajach rozwodu, małżonkowie są zobowiązani do podania wszystkich danych koniecznych dla ich identyfikacji, kasy ubezpieczenia chorobowego i informacji dotyczących służb i organizacji dokonujących na ich rzecz świadczeń lub wypłaty zasiłków lub wszelkiego typu innych pożytków.
W przypadku rozwodu na podstawie powództwa jednego z małżonków i za zgodą drugiego z nich, do powództwa powinno być dołączone osobiste zestawienie, w którym strona powodowa stara się opisać w sposób obiektywny sytuację w małżeństwie, bez próby oceny faktów ani przypisywania odpowiedzialności za nie którejś ze stron.
W przypadku rozwodu na podstawie wspólnego powództwa, powództwo nie musi wskazywać przyczyn rozwodu. Załączona powinna być do niego umowa tymczasowa, w której małżonkowie określają, na okres postępowania rozwodowego, ich wzajemną sytuację i sytuację ich dzieci, jak również projekt umowy ostatecznej dokonującej ostatecznego uregulowania skutków rozwodu, ze wskazaniem, jeżeli zachodzi taka potrzeba, notariusza, którego zadaniem będzie likwidacja ustawowej wspólnoty dorobku majątkowego małżonków.
W przypadku rozwodu wskutek ustania wspólnoty małżeńskiej, powództwo powinno określać środki, przy pomocy których małżonek będzie wykonywał, tak w trakcie trwania postępowania rozwodowego, jak po rozwiązaniu małżeństwa, jego obowiązek wsparcia oraz jego zobowiązania wobec dzieci.
B) Powództwo o unieważnienie małżeństwa jest składane w sądzie drugiej instancji miejsca zamieszkania małżonka pozwanego. Przybiera ono formę wezwania sądowego doręczanego przez komornika.
12. Czy można zostać zwolnionym z kosztów postępowania?Pomoc prawna, pełna lub częściowa, może być przyznana, w zależności od dochodów
13. Czy można wnieść odwołanie od orzeczenia o rozwodzie/separacji/unieważnieniu małżeństwa?Powyższe orzeczenia dopuszczają możliwość skorzystania ze zwyczajowych środków odwoławczych.
14. Jak należy postąpić, aby dane Państwo Członkowskie uznało orzeczenie o rozwodzie/separacji/unieważnieniu małżeństwa wydane przez sąd innego państwa Unii Europejskiej?Orzeczenia wydawane w sprawach rozwodowych są uznawane za pełnoprawne, bez żadnej specjalnej procedury, z wyjątkiem wypadków, w których łączą się z nimi wykonawcze akty majątkowe lub działania przymusowe wobec osób. Jest tak, jeżeli występuje konieczność wyegzekwowania świadczenia alimentacyjnego lub orzeczenia dotyczącego odpowiedzialności rodzicielskiej.
15. Do jakiego sądu należy się zwrócić w celu zakwestionowania uznania orzeczenia o rozwodzie/separacji/unieważnieniu małżeństwa wydanego przez sąd jednego z państw Unii Europejskiej w innym Państwie Członkowskim? Jaka procedura jest stosowana w tym przypadku?W celu zakwestionowania uznania tego typu orzeczenia, można wnieść powództwo do sądu drugiej instancji o nieuznanie orzeczenia. Decyzja o nieuznaniu orzeczenia umożliwia wniesienie sprzeciwu wobec późniejszego wniosku o wykonanie postanowienia sądu zagranicznego złożonego przez drugą stronę (to znaczy wniosku mającego na celu ogłoszenie wykonalności we Francji orzeczenia wydanego w innym Państwie Członkowskim) (jego odrzucenie ma wartość postanowienia o wykonalności).
Procedura jest identyczna jak dla wniosku o wykonanie postanowienia sądu zagranicznego.
16. Jakie prawo rozwodowe stosuje sąd w postępowaniu rozwodowym między małżonkami nie mieszkającymi we Francji, lub którzy są obywatelami różnych państw?O ile umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej, zgodnie z art. 310 Kodeksu cywilnego, rozwód i separacja podlegają prawu francuskiemu:
- w przypadku, gdy małżonkowie posiadają obywatelstwo francuskie,- w przypadku, gdy małżonkowie mieszkają na terytorium Francji,
- w przypadku, gdy żadne prawo obce nie jest uznawane za właściwe, podczas gdy sądy francuskie są właściwe, aby rozstrzygać o rozwodzie. Ten ostatni przypadek dotyczy sytuacji, w których obydwoje małżonkowie nie posiadają obywatelstwa francuskiego, ani nie mieszkają we Francji, ale w których powództwo rozwodowe zostało wniesione do co najmniej jednego sądu francuskiego.
W pozostałych przypadkach, sędzia francuski zastosuje prawo obce.
Roszczenia alimentacyjne we Francji
1. Co obejmują pojęcia „alimentów” i „obowiązku alimentacyjnego” według prawa francuskiego?
Obowiązek alimentacyjny jest wyrazem solidarności rodzinnej. Jest to prawnie narzucony obowiązek udzielania pomocy materialnej niektórym bliskim.
Które osoby mają względem innych „obowiązek alimentacyjny”:
- rodzice wobec swoich dzieci?
Rodzice mają obowiązek żywić i utrzymywać swoje dzieci.
- dzieci wobec swoich rodziców?
Dzieci powinny wypłacać alimenty swojemu ojcu i swojej matce.
- rozwiedziony małżonek wobec swego byłego współmałżonka?
Jedynie wówczas, gdy rozwód został orzeczony wskutek ustania wspólnego pożycia, małżonek, który wniósł sprawę o rozwód zobowiązany jest do wypłacania świadczenia alimentacyjnego na rzecz pozwanego.
- Inne?
- Małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa, w tym również w razie separacji;
- wszyscy wstępni i zstępni w linii bezpośredniej;
- zięciowie i synowe wobec swoich teściów i teściowych i wzajemnie.
W jakich przypadkach?
Alimenty przyznawane są z uwzględnieniem dwóch elementów: potrzeb uprawnionego do alimentów i majątku dłużnika.
2. Do kiedy dziecko może otrzymywać „alimenty”?
Należy rozróżnić dwa okresy:
- Dopóki dziecko jest małoletnie lub, po osiągnięciu pełnoletności, dopóki nie osiągnie niezależności finansowej, w szczególności z powodu kontynuowania nauki, rodzice mają wobec niego obowiązek utrzymywania i edukacji. O szerszym znaczeniu niż zwykły obowiązek alimentacyjny, opiera się on na więzi pokrewieństwa i ma na celu zapewnienie dziecku warunków niezbędnych do rozwoju i wykształcenia.
- Po ustaniu obowiązku utrzymywania i wykształcenia stosuje się ogólny system obowiązku alimentacyjnego, zakładający udowodnienie przez osobę ubiegającą się o świadczenie, że jest rzeczywiście w potrzebie.
3. W jakich przypadkach prawo francuskie jest obowiązujące?
Od wejścia w życie we Francji Konwencji haskiej z dnia 2 października 1973 r. 
- o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń odnoszących się do obowiązków alimentacyjnych, obowiązującym prawem jest w zasadzie prawo stałego miejsca zamieszkania uprawnionego do alimentów. Uprawniony do alimentów może również zwrócić się z wnioskiem o zastosowanie wspólnego prawa krajowego, jeżeli prawo miejsca jego zamieszkania uniemożliwia mu pobieranie alimentów lub prawa właściwego dla organu, do którego złożył wniosek, jeżeli oba wyżej wymienione prawa nie umożliwiają mu otrzymywania alimentów.
Konwencja haska z dnia 24 października 1956 r. - o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych wobec dzieci pozostaje obowiązująca pomiędzy Francją a państwami, które do niej przystąpiły i które nie ratyfikowały Konwencji haskiej z 1973 r. Na mocy tej Konwencji to miejsce stałego zamieszkania dziecka określa, w jakim stopniu i od kogo dziecko może zażądać alimentów.
Prawo francuskie może więc być obowiązujące:
- jeżeli uprawniony do alimentów ma stałe miejsce zamieszkania we Francji,
- lub jeżeli oboje, uprawniony do alimentów i dłużnik, mają obywatelstwo francuskie, a uprawniony do alimentów życzy sobie zastosowania prawa francuskiego,
- lub jeżeli sprawa została wniesiona do sądu francuskiego, a prawo miejsca zamieszkania uprawnionego do alimentów lub prawo wspólnego obywatelstwa nie pozwala mu na uzyskanie alimentów.
4. Jeżeli to prawo nie jest obowiązujące, jakie prawo zastosują sądy francuskie?
Jeżeli osoba ubiegająca się o „alimenty” i osoba, która powinna je płacić, znajdują się na terytorium Francji:
Na ogół, w razie zamieszkiwania we Francji i dłużnika, i uprawnionego do alimentów, prawem obowiązującym jest prawo francuskie, chyba że, zgodnie z wyżej wymienioną Konwencją haską z 1973 r. - , uprawniony do alimentów powoła się na prawo wspólnego obywatelstwa, jeżeli obydwoje mają zagraniczne obywatelstwo. Wówczas prawem obowiązującym będzie to wspólne prawo zagraniczne.
5. Czy osoba ubiegająca się o świadczenie powinna zwrócić się do konkretnego organu, do władz administracyjnych, czy do organów sprawiedliwości w celu uzyskania „alimentów”?
Osoba ubiegająca się o świadczenie powinna zwrócić się do sędziego do spraw rodzinnych w sądzie wielkiej instancji.
6. Czy można wnieść sprawę do właściwego organu administracji lub sprawiedliwości w imieniu krewnego, osoby bliskiej, małoletniego dziecka?
Krewny, który utrzymuje dziecko, małoletnie lub pełnoletnie, może zwrócić się o wkład w jego utrzymanie i edukację.
Jeżeli uprawniony do alimentów jest pod opieką, jedynie jego opiekun może działać w jego imieniu.
7. Jeżeli osoba ubiegająca się o świadczenie zamierza wnieść sprawę do sądu, skąd ma wiedzieć, który sąd będzie sądem właściwym?
Osoba ubiegająca się o świadczenie może wnieść sprawę albo do sądu właściwego dla swojego miejsca zamieszkania, albo do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego.
8. Czy osoba ubiegająca się o świadczenie powinna wnieść sprawę do sądu za pośrednictwem adwokata, powołanego w tym celu organu, innego pośrednika? Jeżeli nie, to jaką procedurę powinna zastosować?
Jeżeli sprawa nie dotyczy postępowania rozwodowego ani o separację, osoba ubiegająca się o świadczenie może sama wnieść sprawę do sądu za pomocą zwykłego pisma lub za pomocą pozwu, co zakłada interwencję urzędnika sądowego. Adwokat nie jest konieczny.
Osoba ubiegająca się o świadczenie powinna dostarczyć sędziemu wszelkie dokumenty świadczące o tym, że jest w potrzebie, takie jak paski płac, zaświadczenia o zwolnieniu z opodatkowania, zaświadczenie o posiadaniu statusu bezrobotnego lub o przebywaniu na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, czynsze, dzieci na utrzymaniu, koszty utrzymania i edukacji, kredyty….
9. Czy postępowanie sądowe jest płatne? Jeżeli tak, to jakie koszty trzeba brać pod uwagę? Jeżeli środki osoby ubiegającej się o świadczenie są niewystarczające, to czy może ona otrzymać zwrot kosztów postępowania w postaci pomocy prawnej?
Postępowanie jest bezpłatne.
Jeżeli środki osoby ubiegającej się o świadczenie są niższe od pewnego progu, ustalonego dekretem, może ona otrzymać całkowitą lub częściową pomoc prawną
10. Jaka może być forma pomocy, którą można uzyskać na mocy decyzji sądu? Jeżeli byłoby to świadczenie pieniężne, to w jaki sposób zostałoby ono oszacowane? Jak może zostać zrewaloryzowane, by dostosować się do kosztów życia codziennego lub do zmian zachodzących w otoczeniu?
- Na temat formy pomocy.
- pomoc przybiera formę świadczenia alimentacyjnego, wypłacanego miesięcznie:
- w ramach obowiązku pomocy pomiędzy małżonkami lub byłymi małżonkami, rozwiedzionymi w wyniku rozpadu pożycia małżeńskiego lub w separacji. Może ona jednak przybrać formę kapitału. Kapitał taki może być kwotą pieniężną lub polegać na odstąpieniu majątku w naturze.
- w przypadku udziału w utrzymaniu i edukacji dziecka. Pomoc może również, w całości lub w części, przybrać formę bezpośredniego pokrywania pewnych kosztów na rzecz dziecka. Może ona również polegać na prawie użytkowania i zamieszkania.
- pomoc przybiera formę świadczenia wyrównawczego we wszystkich przypadkach rozwodu, za wyjątkiem rozwodu w wyniku ustania pożycia małżeńskiego.
Jedno z małżonków może wnieść wniosek o świadczenie wyrównawcze. Jest to odszkodowanie, przeznaczone do wyrównania różnic, jakie rozwiązanie małżeństwa wywoła w warunkach życiowych poszczególnych osób. Przybiera ono formę kapitału, wypłacanego ewentualnie w ciągu 8 lat. Kwotę świadczenia wyrównawczego ustala wyrok rozwodowy. W przypadku rozwodu za porozumieniem stron, kwota ta ustalana jest w ostatecznej umowie rozwodowej, sporządzanej przez małżonków i zatwierdzanej przez sędziego.
W drodze wyjątku może zostać ustanowiona renta dożywotnia, jeżeli wiek lub stan zdrowia uprawnionego do alimentów stanowią właściwe uzasadnienie.
- Na temat oszacowania pomocy.
Nie istnieje tabela odniesienia. Kwota szacowana jest w zależności od środków dłużnika i potrzeb uprawnionego do alimentów.
- Na temat indeksacji
W celu dostosowania pomocy do kosztów życia codziennego sędzia może, nawet z urzędu, podjąć decyzję o indeksacji świadczenia alimentacyjnego na podstawie zgodnej z prawem klauzuli zmiany.
Świadczenie wyrównawcze w formie renty jest indeksowane tak jak w sprawie świadczeń alimentacyjnych.
- Na temat rewaloryzacji
- Na temat rewaloryzacji świadczenia alimentacyjnego
W razie zaistniałych zmian, ustalone świadczenie alimentacyjne może zostać zrewaloryzowane, zarówno w górę, jak i w dół, a nawet zniesione. W razie braku zgody między stronami, decyzję o rewaloryzacji podejmuje sędzia.
- Na temat rewaloryzacji świadczenia wyrównawczego
Z powodu swego ryczałtowego charakteru, świadczenie wyrównawcze nie podlega rewaloryzacji na takich samych zasadach, w zależności od jego przyznania w formie kapitału lub renty.
Kwota kapitału nie podlega rewaloryzacji; może tylko zostać zmieniony tryb płatności w przypadku istotnej zmiany sytuacji dłużnika. Renty, przyznane przed lub po ustawie z 30 czerwca 2000 r., mogą być rewidowane odnośnie do ich kwoty, w razie istotnej zmiany w sytuacji stron. W razie rozwodu na wspólną prośbę, rewaloryzacja jest możliwa, jeżeli zatwierdzona umowa przewiduje klauzulę rewizyjną.
11. W jaki sposób i komu będzie wypłacane świadczenie?
Świadczenie alimentacyjne i świadczenie wyrównawcze są wypłacane ich beneficjentom, tak jak zostało powiedziane powyżej.
Wkład w utrzymanie i edukację dziecka wypłacany jest, w zależności od przypadku, przez jednego rodzica drugiemu, lub też osobie, której dziecko zostało powierzone. Gdy dziecko jest pełnoletnie, sędzia może podjąć decyzję lub rodzice uzgodnić, że wkład ten będzie regulowany w całości lub częściowo do rąk własnych dziecka.
12. Jeżeli dłużnik alimentacyjny specjalnie nie wypłaca świadczenia, jakich środków należy użyć, by zmusić go do płacenia?
Uprawniony do alimentów może uciec się do środków egzekucyjnych prawa powszechnego, jak na przykład zajęcia ruchomości lub nieruchomości, zajęcia wynagrodzeń lub kont bankowych.
Uprawniony do alimentów może również zastosować procedurę płatności bezpośredniej. Procedura ta pozwala na uzyskanie, po zwykłym powiadomieniu przez komornika, bezpośredniej wypłaty świadczenia przez pracodawcę dłużnika lub przez jakąkolwiek inną osobę, która ma w stosunku do niego dług.
13. Czy jakiś organ lub administracja mogą pomóc w ściągnięciu świadczenia?
W przypadku nieudanej próby podjęcia opisanych wcześniej środków, uprawniony do alimentów ma dwie możliwości.
- Może zwrócić się do organu zobowiązanego do wypłaty świadczeń rodzinnych, w szczególności do kas wypłacających zasiłki rodzinne. Organ ten będzie mógł udzielić pomocy w odzyskaniu świadczenia alimentacyjnego w przyszłości oraz w granicach dwuletnich zaległości.
- Podobnie, uprawniony do alimentów może zwrócić się do prokuratora Republiki przy sądzie wielkiej instancji swojego miejsca zamieszkania o wdrożenie procedury ściągania należności ze środków publicznych. Procedura ta pozwala na uzyskanie, za pośrednictwem Skarbu państwa, przymusowej wypłaty należności za sześć ostatnich niezapłaconych miesięcy oraz przypadających rat.
14. Czy mogą one zastąpić dłużnika i zamiast niego wypłacić świadczenie lub jego część?
Organ zobowiązany do wypłaty świadczeń rodzinnych może w całości lub częściowo zastąpić dłużnika, wypłacając zasiłek rodzinny. Odzyska później te kwoty od dłużnika, chyba że ten ostatni zostanie uznany za niewypłacalnego przez sędziego.
Jeżeli osoba ubiegająca się o świadczenie przebywa we Francji, a osoba obciążona „obowiązkiem alimentacyjnym” mieszka w innym kraju:
15. Czy osoba ubiegająca się o świadczenie może otrzymać pomoc ze strony francuskiego organu lub administracji?
Osoba ubiegająca się o świadczenie, korzystająca z decyzji ustalającej świadczenie alimentacyjne może, w razie pobytu dłużnika za granicą, zwrócić się do wydziałów następujących ministerstw:
- Ministerstwo Spraw Zagranicznych
To ministerstwo zobowiązane jest do stosowania Konwencji nowojorskiej z dnia 20 czerwca 1956 r.
- o dochodzeniu roszczeń alimentacyjnych za granicą w charakterze instytucji pośredniczącej, wyznaczonej przez Francję. Instrument ten jest wiążący dla 55 państw.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych może również podejmować interwencje w celu znalezienia polubownego rozwiązania, gdy dłużnik ma obywatelstwo francuskie. - Ministerstwo Sprawiedliwości
To ministerstwo podejmuje działania dla państw niezwiązanych Konwencją nowojorską, z którymi podpisano konwencję lub porozumienie o pomocy wzajemnej przewidujące współpracę między władzami centralnymi (Benin, Prowincja Québec, Kongo, Dżibuti, Egipt, Stany Zjednoczone, Nigeria, Senegal, Czad, Togo).
16. Jeżeli tak, to jak brzmi nazwa i adres tego organu lub tej administracji? W jaki sposób się do nich zwracać?
- Ministère des Affaires Etrangères (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)
Service du recouvrement des créances alimentaires entre la Fance et l’Etranger
244, Boulevard Saint-Germain
75303 PARIS 07 S.P.
Telefon: +33.(1).43.17.99.91
Faks: +33.(1).43.17.93.44 - Ministère de la Justice (Ministerstwo Sprawiedliwości)
Direction des Affaires Civiles et du Sceau
Bureau de l’entraide civile et commerciale internationale
13 Place Vendôme
75001 PARIS
Telefon: +33.(1).44.86.14.50
Faks: +33.(1).44.86.14.06
Jeżeli osoba ubiegająca się o świadczenie znajduje się w innym kraju, a osoba obciążona „obowiązkiem alimentacyjnym” przebywa we Francji:
17. Jaką postać może przybrać pomoc świadczona przez ten organ lub tę administrację na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie?
Niektóre konwencje o pomocy wzajemnej są dosyć restrykcyjne i ograniczają władzę organów centralnych poszukujących bezpłatnego sposobu ściągania alimentów. Natomiast według innych instrumentów, a zwłaszcza Konwencji nowojorskiej, instytucja pośrednicząca, czyli władza centralna, ma uprawnienia wykonawcze do każdego wyroku, orzeczenia lub innego aktu prawnego.
W zależności od przypadku, centralna władza francuska przekaże wniosek uprawnionego do alimentów właściwym władzom w celu uznania i wykonania decyzji ustalającej świadczenie alimentacyjne lub w celu wysłuchania dłużnika, tak by poszukać polubownego rozwiązania sporu.
18. Czy osoba ubiegająca się o świadczenie może zwrócić się bezpośrednio do francuskiego organu lub administracji?
Osoba ubiegająca się o świadczenie, przebywająca w kraju innym niż Francja, powinna zwrócić się do władz centralnych swojego państwa, zobowiązanych do stosowania Konwencji, o których mowa powyżej. Nie może zwrócić się bezpośrednio do organu ani do administracji we Francji.
19. Jeżeli tak, to jak brzmi nazwa i adres tego organu lub tej administracji? W jaki sposób się do nich zwracać?
Bezprzedmiotowe, zob. § 18.
20. Jaką postać może przybrać pomoc świadczona przez ten organ lub tę administrację na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie?
Bezprzedmiotowe, zob. § 18.
Opracowane przez www.polonika.fr
Tekst objęty prawem autorskim
Kopiowanie lub przetwarzanie tekstu zabronione. - Ministère des Affaires Etrangères (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)
