To był ostatni moment. Ostatnie lata, zanim Chanel skróciła sukienki, zamieniła trzewiki na baleriny, a kapelusze na materiałowe przepaski. Ostatnie chwile, w których jeszcze malowano „normalnie” zanim pojawili się Duchamp i Picasso, zamieniając krajobrazy na układy brył, a martwe natury na pisuary. Związki między modą, a malarstwem Belle époque, tego ostatniego okresu przed rewolucją XX wieku prezentuje wystawa L`Impressionnisme et la mode, którą od wtorku można oglądać w Museé d` Orsay.
Pierwsza Wojna Światowa na zawsze zmieniła nie tylko politykę i stosunki społeczne w Europie, ale też położyła kres jednemu z rozdziałów w historii kultury. Rozdział ten zwykle tytułuje się jako Belle époque. Przez 30 lat jego trwania, impresjoniści przeprowadzili swoją malarską rewolucję, ucząc publiczność, że obraz nie musi być wiernym wizerunkiem świata, a może starać się oddać wrażenie jakie, ów świat wywołuje. Pokazując, że nie linia, nie idealny rysunek, ale barwa, plama i światło mogą być podstawową budowania kompozycji, przygotowali grunt pod rozwój nurtów które wybuchły wraz z nastaniem nowego wieku: ekspresjonizmu, surrealizmu, abstrakcjonizmu.
Krawcowie nie dotrzymywali kroku malarzom. Dla nich, ważniejsze niż znajdowanie nowych rozwiązań, było upiększanie starych modeli. Ich poszukiwania szły w stronę coraz większej dekoracyjności i coraz mniejszej wygody. Ubierali kobiety w suknie z trenem i turniurą, ogromne koronkowe kołnierze, maleńkie gorsety, pozwalając utonąć sylwetkom w falach materiałów i ozdób. Był to styl mało wygodny, ale bardzo malarski, stwarzając pole dla plastycznych eksperymentów.
Mimo że ten pionierski malarski nurt kojarzony jest zwykle z polami maków i nenufarami i mostkiem japońskim, pozostawił po sobie wiele dzieł, które mogłyby służyć za katalog ówczesnej mody i akcesorii. Suknie, parasolki, wachlarze, stanowiły tak samo dobre obiekty do eksperymentów ze światłem i barwą jak zachody słońca, pola zboża i fasady katedr. Wystarczy tu przywołać portrety żony Moneta, eleganckie damy portretowane przez Maneta, towarzyskie sceny Renoira. Takich kompozycji, w Museé d`Orsay będzie można oglądać ponad setkę. Twórcy wystawy, znane dzieła twórców takich jak Renoir, Monet, Manet, Degas czy Morisot ułożyli według nowego klucza, starając się oddać atmosferę epoki, która zwykło nazywać się najpiękniejszą w dziejach Francji.
L`Impressionnisme et la mode
Museé d`Orsay
25 września 2012 – 20 stycznia 2013
www.polonika.fr
Il. Auguste Renoir, Le Moulin de la Galette, 1876
Edouard Manet, Le Balcon, 1868
Auguste Renoir, La danse a la ville, 1882